ثبت طرح صنعتی

تعریف طرح صنعتی

ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگ یا بدون آن بگونه ای که ترکیب یا شکل یک فراورده را از نظر تزیینی و زیباشناختی تغییر داده و باعث جذب مصرف کننده گردد را طرح صنعتی می گویند . در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نسخه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت قانون نمی باشد .
اگر طرح جدیدی برای محصولات تولیدی خود ایجاد کرده اید یا بسته بندی منحصر به فردی ابداع کرده اید قبل از افشا باید آنرا ثبت نمائید .هر تغییر در شکل ظاهر یا نوع بسته بندی که باعث زیبا شدن محصول تولیدی شما گردید و باعث جذابیت محصولات شما برای مصرف کننده موجب شود را قبل از افشا ثبت نمایید تا جلو سو استفاده رقبای خارجی و داخلی در بازارهای هدف گرفته شود.با ثبت طرح صنعتی می توانید به راحتی جلو واردات یک محصول که تقلیدی از طرح تولیدی ثبت شده شما است را بگیرید
طرح صنتی دایره وسیعی از محصولات صنعتی، خانگی ، اداری، ورزشی ، صنایع دستی، اسباب بازی ، مبلمان اداری ، لوازم برقی، خودرو و قطعات آن، ابزار های فنی و پزشکی بهداشتی ، اقلام لوکس، تزئینی ، منسوجات ، فرش و لباس ، ظروف آشپزخانه ، مصنوعات پلاستیکی و حتی بسته بندی طیف وسیعی از محصولات را شامل می شود . از اینرو و وفق ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی علائم تجاری مصوب 1386 هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی یا خطوط، رنگها و یا بدون آن به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصول از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است".
شاید یک طراح در طراحی طرح موردنظر به جنبه های مختلف مانند باب میل بازار ، انبار داری ، تعمیر و نگهداری ، حمل و نقل ، تولید سریع و کم هزینه ... را در نظر داشته باشد اما آنچه که حقوق طرح صنعتی حمایت می کند فقط شکل و ظاهر آن محصول آنهم از جنبه زیبایی شناسی را شامل می گردد در سایر خصوصیات ،بخصوص ویژگی فنی یا عملکردی آن تحت حمایت این قانون نمی باشد.
بنابراین طرح صنعتی متشکل است از :

1. ویژگی های سه بعدی مانند یک شکل یک کالا
2. ویژگی های دو بعدی مانند تزئینات ، خطوط یا رنگهای به کار رفته در یک کالا
3. ترکیبی از مواد اشاره شده
طرح صنعتی زمانی قابل ثبت می باشد که جدید و یا نو آور باشد طرح صنعتی زمانی قابلیت تسلیم اظهارنامه را دارد که از طریق انتشار به طور محسوس وی و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قبل ای تاریخ تسلیم اظهارنامه یا بر حسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه ای از جهان برای عموم انتشار نشده باشد. مدت اعتبار طرح صنعتی ثبت شده پنج سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود این مدت را می توان برای دو دوره متوالی تمدید نماید . پس از انقضای هر دوره که از پایان دوره شروع می شود که یک مهلت شش ماهه برای پرداخت هزینه تمدید گردیده و همچنین جریمه تاخیر در نظر گرفته خواهد شد.
حمایت از طرح صنعتی به دارنده آن چه حقوقی می دهد؟

هروقت یک طرح صنعتی به موجب قانون به ثبت برسد مالک آن از حق انحصاری جلوگیری از کپی برداری غیر مجاز و یا تقلید توسط شخص ثالث را برخوردار می شود این حق موجب می شود اشخاص ثالث از ساخت
عرضه واردات و صادرات و یا فروش هر محصولی که طرح آن به کار رفته یا در آن گنجانده شده است جلوگیری شود. جمهوری اسلامی ایران در ماده 28 قانون حمایت از اختراعات طرح های صنعتی ، علایم ونامهای تجاری مصوب 1386 این حقوق را این چنین بر می شمرد:
1. بهره برداری از هر طرح صنعتی که در ایران به ثبت رسیده باشد توسط اشخاص مشروط به موافقت مالک آن است.
2. بهره برداری از هر طرح صنعتی ثبت شده عبارت از : ساخت – فروش – و وارد کردن اقلام حاوی آن طرح صنعتی
3. مالک طرح صنعتی ثبت شده ، می تواند علیه شخص که بدون موافقت او افعال مذکور در بند (2) این ماده را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که موجبات تجاوز آینده را فراهم بیاورد در دادگاه اقامه دعوی نمایند.